مطالعه برهم کنش تنش شوری و سالیسیلیک اسید بر برخی نشانگر های فیزیولوژیکی گیاه تربچه

چکیده شوری خاک یک مسئله محیطی جدی است که آثار منفی بر فتوسنتز، رشد و تولید دارد. از سوی دیگر سالیسیلیک اسید یکی از گزینه های موثر در بهبود تنش می باشد که اخیرا از آن به عنوان یک هورمون گیاهی یاد شده است. این مطالعه جهت بررسی آثار تنش شوری و سالیسیلیک اسید بر گیاه تربچه (raphanus sativus) صورت گرفت. بعد از ظهور اولین برگ، گیاهان با سالیسیلیک اسید(mm2/0) برای سه روز تیمار شدند. محلول کلرید سدیم(mm180) پس از 48 ساعت از تیمار سالیسیلیک اسید طی شش روز اعمال شد. آنالیزها 24 ساعت بعد از آخرین تیمار انجام گرفتند. نتایج نشان دادند که تنش شوری اثر منفی بر پارامترهای رشد دارد. هرچند وزن خشک ریشه را افزایش داد. تنش شوری میزان کاروتنوئیدها، ترکیبات فنولی، قندها، پرولین، هیدروژن پراکسید و پتانسیل اسمزی را در برگ و ریشه افزایش داد. از سوی دیگر میزان پروتئین و محتوای پتاسیم را کاهش داد. فلاونوئید ها، آنتوسیانین ها، اسید های آمینه آزاد، پراکسیداسیون لیپید ها و پایداری غشا تحت تنش شوری تغییری نکردند. سالیسیلیک اسید نتایج مشابهی داشت. کاربرد آن در شرایط عادی و در تنش شوری منجر به بهبودی نشد. سالیسیلیک اسید پارامترهای رشد، آنتوسیانین ها و فلاونوئیدها را کاهش داد و از سویی میزان کاروتنوئید ها، ترکیبات فنولی، کربوهیدرات ها، پرولین، اسید های آمینه، پروتئین ها و هیدروژن پراکسید را افزایش داد. نتایج نشان می دهند که تنش شوری و سالیسیلیک اسید به تنش اکسیداتیو منتهی شدند. بنابراین کاربرد سالیسیلیک اسید همراه با تنش شوری آثار بسیار مخربی بر گیاه داشت که به پایداری غشا آسیب زده و پارامترهای رشد را کاهش داد. کلید واژه: تنش شوری، سالیسیلیک اسید، تربچه (raphanus sativus).